MÜBADİL ROMANLAR
Yunanistan’dan başlayan yolculuk Romanlar için Fethiye’de son buldu. Kayaköy dahil olmak üzere her biri Fethiye’nin köylerinde kendilerine verilen yerlere dağıldılar. Çalışma alanlarına uzaklık, yerli köy halkının mübadele ile gelenleri istememesi, çiftçilik yapacakları malzemelerin olmaması ve ürün üretseler dahi bunları pazarlarda satamama gibi nedenlerle Fethiye merkez gibi yerlere iç göç yaşandı. Mübadeleden sonra Romanların yaşadıklarını Doç. Dr. Nurşen Gürboğa, Şükrü Gürel ve Işık Taban anlatıyor.
MÜBADELE
Lozan antlaşmasının bir parçası olarak Türkiye’den bir milyon 200 bin insan Yunanistan'a gönderildi. Buna karşılık Yunanistan’dan 500 bin kişi geldi. Ağır şartlar altında gerçekleşen yolculuk ve sonrasını Lozan Mübadilleri vakfından Kamil Oral, Dr. Ceyhun İrgil, Şükrü Gürel ve Işık Taban anlattılar.
Toprağın Kovduğu İnsanlar
MÜBADİL ROMANLAR
''Nasıl kovdu, niye kovdu toprak önemli değil. İnsanın doğduğu, büyüdüğü yerdeki anılarından kopmasının ne demek olduğunu gurbete giden bilir, gurbeti yaşayan bilir.''
MÜBADİL ROMANLARIN TORUNLARI
Mübadil Romanların torunları 2. ve 3. kuşağı oluşturuyor. Mübadele sırasında kimisinin babaannesi zülümden kaçıp ailesini yanına alarak gemilere sığınmış kimisinin annesi yolculuk sırasında doğmuş ve un çuvalına sarılı Türkiye’ye gelmiş. Bir kısmı yerleştikleri bu topraklarda istenmemiş kendilerine yeni toprak aramak için tekrardan yola çıkmış. Yaşananları Mübadil Romanların torunları anlattı.
SALİH KOCATEPE
SABAHAT SAKMAN
BİRSEN GÜLTEKİN
NAZİKE NEYİŞ
AYŞE KAPLAN
BİRGÜL ENES
HÜSEYİN KİRACI
SERPİL ÖNCER
NURAL KARAKAYA
FİKRET GÜLTEKİN
MÜBADİL ROMANLAR PROJESİ
FOTO GALERİ
FETHİYE ROMAN MÜZİK GRUBU
YAPIMCI VE YÖNETMEN
SEVDE TUNÇ
YAZAR
HEMRA NİDA
Türkiye’de Roman toplumunun medyada yer alma şekline baktığımızda önyargı, ayrımcılık ve nefret söylemlerine maruz kaldıklarını görmek mümkün. Ancak bu toplumu gerek hak talepleriyle gerek tarihsel süreçleriyle ele almak gerekiyor. Project Zoom sayesinde Romanların, Lozan antlaşması ile birlikte Selanik’ten Anadolu’ya göç etme hikayelerini, o yolculukta neler yaşadıklarını, Fethiye’de nasıl düzen kurduklarını anlatmayı hedefledik. Bu proje ile yaratmak istediğimiz etki Romanlara başka bir pencereden bakmak ve onların hikayelerini anlatacakları bir platform oluşmasını sağlamak.
Web Tasarım: Sevde Tunç
İllüstrasyon: Kadir Özmen
Animasyon: İsa Şimşek
Sevde Tunç
KAYNAKÇA
Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi ve Devletin Mübadil Romanlara İlişkin Söylem ve Politikaları -
Doç. Dr. Nurşen Gürboğa
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e tarihi fotoğraflarla Fethiye - Şükrü Gürel ve Ceyhun İrgil
İzmir’den bakışla Türk Ticaret Bahriyesi ve Mübadele Gemileri Lozan’dan Kabotaj’a - Doç. Dr. Kemal Arı
Başkent Ünv. Kültür Yayını Bütün Dünya 1 Ekim 2016 - Bir Göç Öyküsü Mübadele - Prof. Dr. Kemal Arı
Lozan Mübadilleri Vakfı - Harita ve fotoğrafları
“Bu içerik, Impact Hub Istanbul ve ABD’nin Türkiye Misyonu tarafından desteklenen Project Zoom kapsamında hazırlanmıştır. ABD Hükümeti’nin resmi görüşünü yansıtmamaktadır. Burada paylaşılan bilgi ve görüşlerin sorumluluğu tamamen sahibine aittir.”
Mübadil Romanlar Belgesel Fragmanı